Meteorolojide Eleştirilen ‘Eyyam-ı Bahur’ Analojisi
İSTANBUL Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Öğretim Üyesi ve Afet Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. meteoroloji biliminde yeri yoktur. prof. Dr. Kadıoğlu, Son yıllarda meteorolojiyle alakası olmayan ama faizle ilgilenenler oldu. Biz onlara ‘Meteoroloji şarlatanlar, soytarılar’ diyoruz. “Meteoroloji bir kitap işidir, folklorla çalışmıyoruz” dedi.
Temmuz sonunda başlayan ve Türkiye’yi 10 gün kavuran sıcak hava dalgası, yaz mevsiminin en sıcak ve bunaltıcı günlerini anlatmak için kullanılan ‘Eyyam-ı Bahur’ tabiriyle tanımlanıyor. İklim değişikliğinin de etkili olduğu günlerde kabaca ‘çöl sıcaklıkları’ tanımına tekabül eden ‘Eyyam-ı Bahur’ benzetmesinin bir kültür unsuru olduğunu söyleyen meteoroloji uzmanları, söz konusu metaforların çağ dışı olduğunu ve teknolojinin egemen olduğu meteorolojide yeri ve geçerliliği olmadığını.
‘AYNI TARİHLERDE BİLE OLMAYABİLİR’
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Öğretim Üyesi ve Afet Yönetimi Bölümü Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, uzman olmayan kişiler tarafından hava tahmini ve değerlendirmesi yapılmasının yanlış olduğunu söyledi. Son günlerin en çok konuşulan bahislerinden biri olan ‘Eyyam-ı Bahur’ kelimesinin günümüzde geçerliliğinin ve katılığının kalmadığını belirten Prof. ama ilgiyle ilgilenirler. Biz onlara ‘Meteoroloji şarlatanlar, soytarılar’ diyoruz. Onlar da ‘Eyyam-ı Bahur’, ‘Kırlangıç Fırtınası’ gibi günleri sayılı olan kültürel şeyleri kullanmaya başladılar. Bunlar meteorolojide yeri olmayan 100 yıl öncesinden şeyler. Meteorolojide sayılı günlere dayalı varsayımlar yapmıyoruz ve bunlar artık her yerde geçerli değil. ‘İhtiyar’ ve ‘Kırlangıç’ fırtınasının ‘Eyyam-ı Bahur’ dedikleri yer için geçerli olup olmadığı İstanbul’da mı, Akdeniz’de mi, Trabzon’da mı belli değil. Bunlar zamanında takvimlere girmiş şeyler ama biz kullanmıyoruz. Çünkü bunlar meteoroloji biliminin olmadığı uzun yılların gözlemlerine göre çıkarılan şeyler ama tarihte her zaman aynı olmayabiliyor hatta hiç olmayabiliyor dedi.
‘PATLAMA GİBİ ŞEYLERİ TAKİP ETMEYİN’
Atmosfer olayları ve meteoroloji konusunda uzman olmayanların değerlendirmelerinin yanıltıcı olduğunu belirten Prof. Dr. Kadıoğlu Meteoroloji, zamansal ve noktasal tahmin yapıyor. Eyyam-ı Bahur, meteorolojide olmayan halk kültüründe bir folklordur. Meteoroloji hesap işidir, folklorla çalışmıyoruz. İnsanlar bu tür şeyleri sever. Bana gelip böyle sorular sormasınlar. Ben bilim adamıyım, benim bahur tütsüsüyle işim olmaz, insanlarla işim olmaz. Bunlar kültürel şeyler, meteoroloji bilimi değil. Mesela bizim kültürümüzde Orta Asya’da ‘Yada’ taşı vardı ve bu taşla birlikte yağmur yağıyordu. Şimdi bana ‘Yadacı’, ‘Yağmurcu geldi abi’ deme. Sırf daha önce var oldukları için artık gerçek değiller. Biri bir taş atıyor, 40 kişi çıkaramıyor. “Bu meteorolojik şarlatanlar çok tehlikeli olmaya başlıyor” dedi.
Vatandaşlardan seçici olmalarını isteyen Prof. Seçici insanlar olun. Konudaki uzmanlığına bakın. Atmosferle ilgili bir şey varsa, gelin ve gerçek uzmanlara danışın. Menkul kıymet uzmanlarının peşinden vekaleten veya doğası gereği gitmeyin. Sizi yanıltırlar, zamanınıza ve paranıza yazık olur dedi.